opracowanie | editing | обработка
Elżbieta Budzińska

„Alzatczyk Johann Heinrich Müntz (1727–1798), wojskowy, inżynier, architekt, malarz i rysownik, przyjechał do Rzeczypospolitej [w czerwcu 1778] jako człowiek dojrzały, pięćdziesięcioletni, mając za sobą wiele lat doświadczeń i podróży […]. Po dłuższym niezamierzonym pobycie w Gdańsku przez Warszawę dotarł w początkach roku 1779 do Grodna i podjął tu pracę «w służbie polskiego króla» […]

Został w Polsce sześć lat, a tylko cztery z nich są udokumentowane jego pracami, które stanowią wyjątkowy i znaczący ślad: jedyne w swoim rodzaju źródło ikonograficzne – rysunki połączone z dziennikami [podkr. red.] Nie przyjechał do Polski jako malarz czy rysownik, choć przedstawiał swoje prace jako «podróże malownicze». Powody pobytu były niewątpliwie pozaartystyczne, przyjechał zapewne jako inżynier metalurg, ale wędrując z księciem Stanisławem Poniatowskim po wschodnich i południowo-wschodnich ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, a także po Polsce centralnej, napotkał tak różnorodne i odmienne od znanych sobie krajobrazy, a wraz z nimi ludzi i obyczaje, że niezależnie od innych zadań, jakie miał przed sobą, musiało to poruszyć jego temperament artysty malarza i żywe zainteresowanie wszechstronnie wykształconego człowieka Oświecenia”.
Elżbieta Budzińska, Wstęp, s. 36

„Są to prace, badania i obserwacje kosmopolity, przyrodnika-obserwatora i rysownika, który prowadził poszukiwania i notował spostrzeżenia bez sądu powziętego z góry i bezstronnie, ponieważ przeznaczał je od początku na użytek swojego zwierzchnika oraz kraju, do których był przywiązany z obowiązku i skłonności”.