Pamiętnik Sztuk Pięknych, t. 17/2022

Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej w XX i na początku XXI wieku

Tom jest wynikiem konferencji Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej końca XVIII – początku XXI wieku: od Franciszka Smuglewicza do Igora Mitoraja, która została zorganizowana przez Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata w dniach 21–23 września 2022 roku w Pawilonie SARP w Warszawie.

Teksty z konferencji z uwagi na ich liczbę i różnorodność tematyczną podzielono na dwa tomy:

1. Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej końca XVIII i w XIX wieku ukazał się jako X rocznik „Sztuki Europy Wschodniej”,

2. Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej XX i początku XXI wieku publikowany jest w niniejszym 17 roczniku „Pamiętnika Sztuk Pięknych”.

Tom zawiera teksty poświęcone inspiracjom klasycznym w polskiej sztuce XX i początku XXI wieku. Jest to przegląd różnorodnych zagadnień z zakresu architektury, malarstwa i rzeźby. Składają się one na wyobrażenie przemian od naśladownictwa form antycznych na początku XX wieku do nowych idei artystycznych, które przekształcają je zgodnie z konwencjami epoki modernizmu. Od motywów antycznych w architekturze i dekoracji architektonicznej, przez konwencje stylu nowego klasycyzmu w malarstwie i rzeźbie w okresie międzywojennym, przechodzimy zatem do różnorodnych realizacji teatralnych, architektury teatru, filmu, malarstwa figuratywnego, kończąc na analizach postklasycyzującej twórczości rzeźbiarskiej z początku XXI wieku, w tym Igora Mitoraja – wybitnego rzeźbiarza, wykształconego w Krakowie, a tworzącego we Włoszech.

Spis tresci

Anna Markowska, Zofia Reznik
Czy nowa historia sztuki „Ziem Odzyskanych” jest nam potrzebna?

Część I Rekultywacje: scalanie pokawałkowanego

Szymon Piotr Kubiak
Organizmy pionierskie. Kultura wizualna Szczecina w pierwszych latach po II wojnie światowej

Barbara Ochendowska-Grzelak
„Ożywił się i zaludnił odtąd kościół i nabrał wyglądu katolickiego”. Ewangelickie kościoły Szczecina
Adolfa Thesmachera (1880–1948) i ich adaptacja do wymogów kultu katolickiego

Magdalena Howorus-Czajka
Mitologia piastowska – forma, funkcja, kontekst w pomnikach okresu PRL na Ziemiach Odzyskanych

Joanna Filipczyk
Bez oparcia o dawne tradycje… Wystawa Plastyki Ziem Nadodrzańskich

Dorota Janisio-Pawłowska
Rozwój architektury sakralnej na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1981, na przykładzie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej

Jerzy Malinowski
Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej w XX i na początku XXI wieku

Krzysztof Stefański
Motywy antyczne w architekturze polskiej początku XX wieku

Filip Chmielewski
Motywy antyczne niedostrzegane... „Antykizujące” godła międzywojennych krakowskich kamienic a „klasyczne” motywy w polskim malarstwie i grafice lat 20. i 30. XX wieku

Ewa Ziembińska
W poszukiwaniu porządku. Idea nowego klasycyzmu Aristide’a Maillola a polscy rzeźbiarze

Łukasz Żuchowski
Antyk Dunikowskiego? Problematyka wpływu tradycji antycznej w kontekście „Autoportretu. Idę ku Słońcu” (1917/1920)

Małgorzata Geron
Antyk i nowy klasycyzm w twórczości Tymona Niesiołowskiego

Piotr Chabiera
Konkurs na pomnik Księcia Witolda w Wilnie. Niezrealizowany projekt Ludomira Sleńdzińskiego
w duchu nowego klasycyzmu

Katarzyna Bogacka
Włoskie pierścienie biskupie z XX i XXI wieku w kulturze artystycznej Polski

Eleonora Jedlińska
„Odys jestem, wracam spod Troi…” – Tadeusz Kantor i jego recepcja „Odysei”

Jerzy Uścinowicz
Pomiędzy Grecją a Rzymem – idee antyczne współcześnie transponowane. Nowe teatry w Gardzienicach

Przemysław Kaniecki
Tron Hadesa we ,,Wniebowstąpieniu” Tadeusza Konwickiego

Grzegorz First
Antyk w polskim filmie fabularnym. Od literatury i archeologii do obrazu

Paulina Adamczyk
Terytoria antyku. Paradoks powozu Platona?

Agnieszka Jankowska-Marzec
Wobec antyku: malarstwo Kingi Nowak

Jan W. Sienkiewicz
Antyk i pop-art. Twórczość rzeźbiarska Michała Jackowskiego

Agnieszka Gralińska-Toborek
(Post)klasycyzm Igora Mitoraja

Dorota Gorzelany-Nowak
Mitoraj: od mitu do… Oświęcimia

Teresa Grzybkowska
Meduza jako godło Igora Mitoraja