TOM 1A
Dzieła z historii starożytnej, wczesnego chrześcijaństwa i religijne

Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata wraz z Muzeum Narodowym w Krakowie i Muzeum Narodowym w Warszawie przy współpracy Państwowej Galerii Tretiakowskiej w Moskwie podjął w 2015 roku nowe badania nad twórczością Henryka Siemiradzkiego – wybitnego polskiego malarza, związanego także z rosyjskim i włoskim środowiskiem artystycznym.

Pięcioletni projekt, finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach „Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki”, owocuje wydaniem w dwóch tomach po polsku i angielsku Korpusu dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego, obejmującego obrazy i związane z nimi szkice rysunkowe i studia olejne.

Ideą realizatorów projektu było włączenie do Korpusu wszystkich zachowanych i znanych z literatury dzieł, których autentyczność została potwierdzona przez rysunki i szkicowniki, grafikę reprodukcyjną i stare fotografie z pracowni, wreszcie przez badania technologiczne. Twórcy Korpusu zgromadzili bibliografię i informacje o udziale każdego obrazu w wystawach, zebrali listy i źródła, opracowali jego historię, przedstawili ikonografię, by ostatecznie podjąć próbę interpretacji dzieła na tle twórczości Siemiradzkiego, jak również artystycznych i intelektualnych nurtów epoki. Korpus podzielono na działy, obejmujące różne zakresy tematyczne, odnoszące się do scen z historii, przedstawień religijnych, kompozycji rodzajowych, plafonów i kurtyn teatralnych, wreszcie portretów i pejzaży. Dopełniono jednak ten układ przeglądem chronologicznym twórczości.

Trzeci tom Głosy o twórczości Henryka Siemiradzkiego w języku polskim obok studiów nad twórczością i działalnością artysty zawiera wykaz źródeł archiwalnych i bibliografię. Czwarty tom Warsztat artystyczny Henryka Siemiradzkiego w języku polskim został poświęcony badaniu technik i technologii dzieł artysty. Rezultatem projektu jest także dokumentacja jego życia i twórczości, opracowanie korespondencji, kwerendy w prasie, katalogach i publikacjach. Wyniki badań, zostały zawarte m.in. w czterech wydanych tomach studiów, będących rezultatem międzynarodowych konferencji m.in. w Krakowie w 2017 i w Rzymie w 2018 roku.
Zrealizowany projekt otwiera nowe perspektywy badań nie tylko nad malarstwem Siemiradzkiego, lecz także nad polską i europejską sztuką 2. połowy XIX wieku.

Spis treści
Jerzy Malinowski, Wstęp 13
Jerzy Malinowski, Kamilla Twardowska, Henryk Siemiradzki – biografia 17
Uwagi redakcyjne do korpusu 37
Spis skrótów bibliograficznych i innych 38
Paulina Adamczyk, Magdalena Laskowska, Jerzy Malinowski, Szkicowniki 43
1. Szkice młodzieńcze i obrazy rodzajowe (1856–1872) 49
2. Studia akademickie (1864–1871) 85
3. Obrazy z dziejów Rzymu 121
4. Chrystus i Jawnogrzesznica 165
5. Sceny z Chrystusem 211
6. Sceny z życia pierwszych chrześcijan 231
7. Świeczniki chrześcijaństwa (Pochodnie Nerona) 253
8. Dirce chrześcijańska 311
9. Obrazy religijne 337
10. Dzieła do świątyni Chrystusa Zbawiciela w Moskwie 365
11. Obrazy z życia religijnego 401
Dzieła Henryka Siemiradzkiego w układzie chronologicznym 415
Wykaz alfabetyczny tytułów dzieł do układu chronologicznego 458